Sot, 20 tetor, është Dita Botërore e Kontrollit të Trafikut Ajror. Dhe këtë vit festohet njëqindvjetori i këtij profesioni. Në fillim të shekullit të kaluar, një nga ëndrrat më të mëdha të njeriut – të fluturojë, u bë realitet. Por shpejt u bë e qartë se një ëndërr e tillë, për të qenë e sigurt, duhet të realizohet me disa rregulla dhe të jetë nën kontrollin e dikujt. Pikërisht njëqind vjet më parë, në vitin 1922, Kontrolli i Trafikut Ajror u shfaq si partneri më besnik i ëndërrimtarëve më të guximshëm. Sot jemi këtu për të dëshmuar shekullin e parë të Kontrollit të Trafikut Ajror – një jubile i madh për këtë profesion. Kjo degë e aviacionit ka lindur në tokën evropiane midis Anglisë dhe Francës, por sot, kontrollorët e trafikut ajror janë roje të qiellit në të gjithë botën. (www.atc100years.org) Ata punojnë si ditën ashtu edhe natën, çdo ditë të javës, për të siguruar shërbim të vazhdueshëm në trafikun ajror. Në Maqedoni, 120 kontrollorë dhe ndihmës kontrollorë të trafikut ajror shërbejnë mbi 1200 avionë në ditë, duke përfshirë dy aeroportet Shkup dhe Ohër, si dhe avionët që fluturojnë mbi territorin tonë. Shtëpia e këtyre profesionistëve është SH.A.M-NAV Shkup dhe familja e tyre është ZKLM – Shoqata e Kontrollorëve të Trafikut Ajror të Maqedonisë. (zklm.org) SH.A. M-NAV Shkup dhe ZKLM – Shoqata e kontrollorëve të trafikut ajror të Maqedonisë ua uron festën të gjithë kontrollorëve të trafikut ajror në mbarë botën .

Croatia Control (CCL) dhe DFS Aviation Services ishin nikoqirë të ATM Samitit të parë Juglindorë (SEAS) në Kavtat, i cili u zhvillua në 26 dhe 27 shtator 2022. Në takim u diskutuan këto tema:

• Remote towers
• Mundësi të reja për trajnimin e kontrollorëve të trafikut ajror
• Menaxhimi i hapësirës ajrore (AMC)
• Sistemet për menaxhim e trafikut të dronëve (UTM)

Në Samit ishin të pranishëm përfaqësues nga Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kroacia, Republika Çeke, Gjermania, Kosova, Republika e Maqedonisë së Veriut, Serbia, Sllovakia dhe Sllovenia, të cilët diskutuan situatën aktuale si dhe sfidat e ardhshme me të cilat do të ballafaqohet menaxhimi i trafikut ajror, kompleksiteti dhe diversiteti i të cilës do të shtohet gjithnjë e më shumë. Përqëndrimi ishte tek teknologjitë dhe shërbimet e reja për optimizimin e Rrjetit Evropian të Aviacionit. Kjo ngjarje është si rezultat i marrëveshjes për bashkëpunim e nënshkruar në fillim të këtij viti nga CCL dhe DFS Aviation Services për të përcaktuar rrugën për bashkëpunimin e ardhshëm në biznesin tregtar, kryesisht për të mbuluar fushat e trajnimit dhe konsulencës në aviacion, si dhe implementimin e projekteve të përbashkëta për ANSP dhe aeroporteve në Evropën Juglindore. CCL prezantoi implementimin e trajnimit ATCO (kontrollorëve të trafikut ajror) brenda organizatës, si dhe AMC portalin, i krijuar posaçërisht për menaxhimin e hapësirës ajrore duke marrë parasysh operacionet me dron. DFS Aviation Services prezantoi aktivitetet e tyre në lidhje me zhvillimin e proceseve dhe rregullativën në lidhje me Remote Towers, një teknologji e cila besohet se do të jetë e ardhmja e kontrollit të aeroporteve. Të gjithë pjesëmarrësit ranë dakord se ngjarja është një momentum pozitiv me shpresën se do të bëhet një ngjarje tradicionale vjetore për shkëmbimin e përvojave dhe ideve për bashkëpunim rajonal.

PARALAJMËRIMI I HERSHËM DHE VEPRIM I HERSHËM

Informacione hidrometeorologjike dhe klimatike për reduktimin e rrezikut nga fatkeqësitë

Ekstremet e motit, klimës dhe ujit po bëhen më të shpeshta dhe më intensive në shumë pjesë të botës si rezultat i ndryshimeve klimatike. Më shumë se kurrë tani jemi të ekspozuar ndaj më shumë rreziqeve të motit, të cilat po zhvillohen si rezultat i rritjes së popullsisë, urbanizimit dhe degradimit të mjedisit jetësor.

Nuk mjaftojnë më parashikimet se si do të jetë moti. Sot, theksi i parashikimit vendoset në ndikimin e motit dhe informimi i hershëm i publikut se çfarë do të bëjë moti i cili është me rëndësi jetike për të shpëtuar jetë dhe mjete jetese. Megjithatë, çdo person i tretë ende nuk është i informuar siç duhet për sistemet e paralajmërimit të hershëm.

Koordinimi më i madh midis shërbimeve nacionale meteorologjike dhe hidrologjike, autoriteteve të menaxhimit me fatkeqësitë dhe agjencive të zhvillimit është thelbësor për parandalimin, gatishmërinë dhe reagimin më të mirë.

KOVID-19 ka komplikuar sfidat me të cilat përballet shoqëria dhe ka dobësuar mekanizmat e saj përballues. Pandemia ka treguar gjithashtu se në botën tonë të ndërlidhur, ne duhet të përfshijmë një qasje vërtet të koordinuar, ndërkufitare që do të përfshijë rreziqet e lidhura me motin, për të arritur progres drejt qëllimeve globale për veprime klimatike, reduktimin e rrezikut nga fatkeqësitë dhe zhvillimin e qëndrueshëm.

Gatishmëria dhe aftësia për të vepruar në kohën e duhur, në vendin e duhur, mund të shpëtojë shumë jetë dhe të mbrojë jetesën e komuniteteve kudo, tani dhe në të ardhmen.

Според тоа, Prandaj, Dita Botërore e Meteorologjisë, 23 Mars 2022, ka temën “Paralajmërim i Hershëm dhe Veprim i Hershëm” dhe thekson rëndësinë jetike të informacionit hidrometeorologjik dhe klimatik për reduktimin e rrezikut nga fatkeqësitë.