Г-дин Владимир Ристески, Претседател на УО и Извршен директор на Секторот за воздухопловна навигација и Г-дин. Buran Aliti, Член на УО и Извршен директор на Секторот за финансиски, правни работи, развој и инвестиции присуствуваат на Airspace World 2025, која се одржува во Лисабон од 13 до 15 мај 2025 година.

Овој престижен меѓународен настан ги собра водечките засегнати страни во управувањето со воздушниот сообраќај, авионската технологија и иновациите во аеронаутиката.
Со учесници од над 145 земји, Airspace World претставува динамична платформа за носителите на одлуки, креаторите на политики и лидерите на индустријата за да ги истражат најновите иновации, да споделат експертиза и да поттикнат стратешки соработки низ целиот екосистем на авијацијата.

Саемот вклучи истакнати спонзори и изложувачи од глобалните сектори за аеронаутика и одбрана, кои презентираа напредни технологии и иновативни решенија.
Нашите членови на Управниот одбор учествуваа во дискусии на високо ниво, истражуваа револуционерни иновации и ги зајакнаа партнерствата со глобалните лидери во индустријата.
Нивното присуство на саемот го одразува нашиот континуиран ангажман за да останеме на чело на технолошкиот напредок и да придонесеме за развојот на побезбеден, паметен и поефикасен систем на воздушен простор.

Контролите на летање на Македонија и Албанија работат на јакнење на соработката со цел зголемување на безбедноста на авиосообраќајот. Посебен фокус е подигнување на размената на радарски податоци на повисоко ниво, како дел од регионалните напори за оптимализација на оперативната функционалност на податоците. На средбата меѓу директорите на воздухопловна техника на М-НАВ и Албконтрол,  Климент Чепуњоски и Сокол Мукај, било договорено продолжување на договорот за размена на сервиси меѓу двете држави.

 „Во интерес на двата даватели на услуги во воздухопловниот сообраќај е да ги надминеме предизвиците во делот на размената на радарските податоци, преку надградба со нови технологии. Тоа ќе ја зголеми брзината и безбедноста на билатералната размена на податоци, а со тоа и квалитетот на нашите услуги“, рече Чепуњоски.

ЗАЕДНИЧКО НАДМИНУВАЊЕ НА ЈАЗОТ ВО РАНОТО ПРЕДУПРЕДУВАЊЕ

Денес, како всушност и целата оваа година, се прославува 75-годишнина од постоењето на Светската метеоролошка организација (СМО) како авторитетен глас на Обединетите Нации за времето, климата и водата, при што го славиме значајниот придонес на оваа организација и нејзините членки во спасувањето на животи, служењето на општеството и заштитата на нашата планета. Метеоролозите се многу повеќе од само предвидувачи на времето. Научните податоци, информации и услуги обезбедени од заедницата на СМО се основа за донесување на одлуки кои се движат од секојдневни активности за слободното време до сезонско садење на култури и долгорочни инфраструктурни инвестиции.

Слободната и неограничена размена на податоци, производи и услуги поврзани со времето е од клучно значење за националната безбедност и секторите кои зависат од времето како што се земјоделството, воздухопловството, транспортот, енергијата, управувањето со водите и здравството. Секој ден, секоја минута, милиони индивидуални мерења – од сателити, земни метеоролошки станици, метеоролошки балони, океански мерни платформи и бродови, сателити, авиони – се собираат и со координацијата на СМО и преку нејзината обединета мрежа стигнуваат до центрите за прогноза на времето.

Според СМО, во овие нестабилни и предизвикувачки времиња, меѓународната соработка е поважна од кога било до сега. Светот само што го доживеа најтоплиот десетгодишен период досега. Екстремните временски и климатски влијанија стануваат се побрзи и посилни. Сведочиме за се почести и поинтензивни топлотни бранови, се поголеми и поразорни бури и поплави, се поинтензивни тропски циклони.

Основен приоритет на СМО останува да обезбеди дека системите за рано предупредување ќе ги заштитат сите, секого и насекаде. Темата на овогодинешниот Светски ден на метеорологијата е „Заедничко надминување на јазот во раното предупредување“. До 2024 година постои значителен напредок на ова поле. Сепак, треба да се оди понатаму и побрзо. Треба да:

• Иновираме заедно за да ги унапредиме технологиите.
• Работиме заедно за да ја поттикнеме соработката во земјите.
• Инвестираме заедно за да создадеме, мобилизираме и споделиме ресурси.

Една од целите на СМО е зајакнување на моќта на временската прогноза. Технолошкиот напредок и вештачката интелигенција имаат потенцијал да ја револуционизираат прогнозата на времето. Но, мора да се надмине јазот во податоците и набљудувањата. На глобално ниво, за секој вложен долар во рани предупредувања се проценува дека се генерираат 9 долари нето економски бенефит – а во некои региони овој повраток е дури и поголем. Затоа сите влади ширум светот треба да ги засилат инвестициите во своите метеоролошки служби. Ова е клучно за националниот и меѓународниот социо-економски развој. На овој Светски ден на метеорологијата, да го потврдиме нашето ветување за побезбеден и поодржлив свет. Тоа им го должиме на нашите деца.

Соработка на М-НАВ, Министерството за одбрана и ЕВН за одржување на стабилна работа на уредите за прецизно наведување на авионите

На 06,03,2025 година, М-НАВ, Министерството за одбрана и ЕВН договорија соработка за подобрување на снабдувањето со електрична енергија на уредите на планинскиот врв Солунска глава. На надморска височина над 2.500 метри, како резултат на променливи временски услови може да дојде до нарушување во снабдувањето. За да се избегнат предизвици поврзани со контролата на летовите, трите институции денеска одржаа координативен состанок.

“Стабилноста на работењето на уредите за прецизно наведување на авионите е исклучително важна за безбедноста на авиосообраќајот. До сега овој сегмент бил запоставен и игнориран. Новото раководство на М-НАВ се заложи и овој сегмент од работењето на Компанијата да не биде маргинализиран. Согласно препораките на меѓународните и домашните воздухопловни власти, работиме на подигнување на безбедноста на авиосообраќајот на повисоко рамниште во соработка со другите релевантни чинители, посебно АРМ и МВР“, рече Климент Чепуњоски, извршен директор за сектор за воздухопловна техника во М-НАВ и член на Управниот одбор.

М-НАВ, Министерството за одбрана и ЕВН договорија одржување на редовни координативни средби.

SMATSA LLC, претставувана од г. Предраг Јовановиќ, извршен директор, и М-НАВ, претставувана од г. Милан Кораќ, претседател на Управниот одбор, г. Хекуран Асани, член на Управниот одбор, и г. Хасим Деари, PhD, член на Управниот одбор, на 17.09.2024 потпишаа нов Договор за ниво на услуга (SLA) според насоките на Eurocontrol за SLA.

Примарната цел на оваа нова SLA спогодба е да се подобри меѓусебната соработка преку билатерална размена на податоци. Со подобрување на покриеноста на радарот и достапноста на радарските податоци во Регионите за информации за летови (FIR) под одговорност на двата ANSP-а, оваа нова спогодба го зголемува квалитетот и достапноста на податоците за надзор обезбедени од двете организации.

Новата SLA спогодба воведува функционални подобрувања кои ќе го прошират покривањето на надзорот и ќе обезбедат дополнителни податоци од сензорите, со што ќе се подобри способностa да се согледа, разбере и ефективно да се одговори на дадената ситуација како алатка за поддршка на контролорите на воздушниот сообраќај.