ЗАЕДНИЧКО НАДМИНУВАЊЕ НА ЈАЗОТ ВО РАНОТО ПРЕДУПРЕДУВАЊЕ

Денес, како всушност и целата оваа година, се прославува 75-годишнина од постоењето на Светската метеоролошка организација (СМО) како авторитетен глас на Обединетите Нации за времето, климата и водата, при што го славиме значајниот придонес на оваа организација и нејзините членки во спасувањето на животи, служењето на општеството и заштитата на нашата планета. Метеоролозите се многу повеќе од само предвидувачи на времето. Научните податоци, информации и услуги обезбедени од заедницата на СМО се основа за донесување на одлуки кои се движат од секојдневни активности за слободното време до сезонско садење на култури и долгорочни инфраструктурни инвестиции.

Слободната и неограничена размена на податоци, производи и услуги поврзани со времето е од клучно значење за националната безбедност и секторите кои зависат од времето како што се земјоделството, воздухопловството, транспортот, енергијата, управувањето со водите и здравството. Секој ден, секоја минута, милиони индивидуални мерења – од сателити, земни метеоролошки станици, метеоролошки балони, океански мерни платформи и бродови, сателити, авиони – се собираат и со координацијата на СМО и преку нејзината обединета мрежа стигнуваат до центрите за прогноза на времето.

Според СМО, во овие нестабилни и предизвикувачки времиња, меѓународната соработка е поважна од кога било до сега. Светот само што го доживеа најтоплиот десетгодишен период досега. Екстремните временски и климатски влијанија стануваат се побрзи и посилни. Сведочиме за се почести и поинтензивни топлотни бранови, се поголеми и поразорни бури и поплави, се поинтензивни тропски циклони.

Основен приоритет на СМО останува да обезбеди дека системите за рано предупредување ќе ги заштитат сите, секого и насекаде. Темата на овогодинешниот Светски ден на метеорологијата е „Заедничко надминување на јазот во раното предупредување“. До 2024 година постои значителен напредок на ова поле. Сепак, треба да се оди понатаму и побрзо. Треба да:

• Иновираме заедно за да ги унапредиме технологиите.
• Работиме заедно за да ја поттикнеме соработката во земјите.
• Инвестираме заедно за да создадеме, мобилизираме и споделиме ресурси.

Една од целите на СМО е зајакнување на моќта на временската прогноза. Технолошкиот напредок и вештачката интелигенција имаат потенцијал да ја револуционизираат прогнозата на времето. Но, мора да се надмине јазот во податоците и набљудувањата. На глобално ниво, за секој вложен долар во рани предупредувања се проценува дека се генерираат 9 долари нето економски бенефит – а во некои региони овој повраток е дури и поголем. Затоа сите влади ширум светот треба да ги засилат инвестициите во своите метеоролошки служби. Ова е клучно за националниот и меѓународниот социо-економски развој. На овој Светски ден на метеорологијата, да го потврдиме нашето ветување за побезбеден и поодржлив свет. Тоа им го должиме на нашите деца.

Соработка на М-НАВ, Министерството за одбрана и ЕВН за одржување на стабилна работа на уредите за прецизно наведување на авионите

На 06,03,2025 година, М-НАВ, Министерството за одбрана и ЕВН договорија соработка за подобрување на снабдувањето со електрична енергија на уредите на планинскиот врв Солунска глава. На надморска височина над 2.500 метри, како резултат на променливи временски услови може да дојде до нарушување во снабдувањето. За да се избегнат предизвици поврзани со контролата на летовите, трите институции денеска одржаа координативен состанок.

“Стабилноста на работењето на уредите за прецизно наведување на авионите е исклучително важна за безбедноста на авиосообраќајот. До сега овој сегмент бил запоставен и игнориран. Новото раководство на М-НАВ се заложи и овој сегмент од работењето на Компанијата да не биде маргинализиран. Согласно препораките на меѓународните и домашните воздухопловни власти, работиме на подигнување на безбедноста на авиосообраќајот на повисоко рамниште во соработка со другите релевантни чинители, посебно АРМ и МВР“, рече Климент Чепуњоски, извршен директор за сектор за воздухопловна техника во М-НАВ и член на Управниот одбор.

М-НАВ, Министерството за одбрана и ЕВН договорија одржување на редовни координативни средби.

SMATSA LLC, претставувана од г. Предраг Јовановиќ, извршен директор, и М-НАВ, претставувана од г. Милан Кораќ, претседател на Управниот одбор, г. Хекуран Асани, член на Управниот одбор, и г. Хасим Деари, PhD, член на Управниот одбор, на 17.09.2024 потпишаа нов Договор за ниво на услуга (SLA) според насоките на Eurocontrol за SLA.

Примарната цел на оваа нова SLA спогодба е да се подобри меѓусебната соработка преку билатерална размена на податоци. Со подобрување на покриеноста на радарот и достапноста на радарските податоци во Регионите за информации за летови (FIR) под одговорност на двата ANSP-а, оваа нова спогодба го зголемува квалитетот и достапноста на податоците за надзор обезбедени од двете организации.

Новата SLA спогодба воведува функционални подобрувања кои ќе го прошират покривањето на надзорот и ќе обезбедат дополнителни податоци од сензорите, со што ќе се подобри способностa да се согледа, разбере и ефективно да се одговори на дадената ситуација како алатка за поддршка на контролорите на воздушниот сообраќај.

На веќе завршената летна  сезона би сакаме да потенцираме одлични резултати во авио сообраќајот!Во летните месеци, јуни, јули и август опслуживме вкупно 101,621 операции.Само во месец Август 33485 прелети, покачување од 10,1% споредено со истиот месец минатата година и покачување од 22% споредено со истиот месец 2019 година.

Голема благодарност до нашите колеги за нивната напорна работа и посветеност. Горди и посветени на обезбедување на сигурни и ефикасни услуги во воздухопловниот сообраќај и оддржување на безбедно небо над нашата држава.

TEMA: НА ПРВАТА ЛИНИЈА НА КЛИМАТСКИТЕ АКТИВНОСТИ

Климатските промени се реална и непобитна закана за целата наша цивилизација. Ефектите се веќе видливи и ќе бидат катастрофални доколку не дејствуваме веднаш. Затоа, темата на Светскиот ден на метеорологијата 2024 година е „На првата линија на климатските активности“.

Климатските активности значат различни нешта за различни луѓе. Но, сите се согласуваат дека тие активности се неопходни, итни и значат повик за сите. Сите ние мора да делуваме во иста насока. Нашите метеоролошки и хидролошки заедници собираат, споделуваат и анализираат податоци за времето, водата и животната средина. Овие податоци се основата за да се разбере што се случува со климата во моментов и како таа се менува.

Како прашање на приоритет, хидрометеоролошките служби ширум светот се ангажирани во подобрувањето на нивните системи за рано предупредување, кои пак, се основата на адаптацијата и намалувањето на ризикот од катастрофи. Сепак, денес многу земји не се во можност да ги дадат овие рани предупредувања за да ги заштитат своите луѓе. Ова е причината зошто, како дел од глобалната заедница, СМО ја започнува иницијативата „Рани предупредувања за сите“. Секој човек на Земјата треба да има пристап до навремени и меродавни информации за временските и климатските ризици до крајот на 2027 година.

Климата и времето влијаат на речиси секоја активност, a информациите за времето и климата го поттикнуваат економскиот раст. Треба да направиме повеќе за да ја претвориме климатската наука во услуги. И треба овие климатски услуги да ги направиме подостапни за сите и да ги користиме поефикасно.

На Светскиот ден на метеорологијата, Националните метеоролошки и хидролошки служби заземаат централно место. Тие се клучни за намалување на ризикот, развој, адаптација, ублажување и одржливост. Нивната експертиза мора да се вклучи во политиката на високо ниво за климатските активности. Соочени со невидени еколошки предизвици, ние метеоролозите не сме обични набљудувачи. Наместо тоа, ние сме повикани да бидеме менувачи на играта. Нашата улога како научници и застапници за планетата никогаш не била поклучна.

Заедно стоиме на првата линија на климатските активности додека го прифаќаме патувањето преку соработка и иновации, користејќи колективна експертиза за да ги надминеме предизвиците и да ја постигнеме нашата заедничка визија за побезбеден и поотпорен свет за идните генерации – свет во кој децата напредуваат во хармонија со природата.